Zapraszam Was dzisiaj do zapoznania się z pierwszym wpisem z serii „Gramática é fantástica”. Będzie on poświęcony analizie różnic i podobieństw pomiędzy czasem przyszłym w trybie łączącym (futuro do conjuntivo) oraz bezokolicznikiem odmiennym (infinitivo pessoal). Jednym z problemów, które napotykają osoby uczące się języka portugalskiego, jest występowanie podobnych lub identycznych form czasownikowych w odmiennych konstrukcjach gramatycznych. Dlatego też nierzadko trudno jest rozpoznać, z którym czasem mamy do czynienia.
Na początek porównajmy dwa zdania zawierające identyczną formę czasownika, ale odpowiadające dwóm różnym konstrukcjom oraz posiadające inne znaczenie:
Assim que chegar a casa, começo a estudar português.
(futuro do conjuntivo)
Ao chegar a casa, começou a estudar português.
(infinitivo pessoal)
Różnica pomiędzy formami czasownika w futuro do conjuntivo oraz infinitivo pessoal będzie widoczna dopiero w przypadku czasowników odmieniających się w sposób nieregularny. Dzieje się tak dlatego, iż temat czasownika ulega zmianie.
Quando fores grande, viverás sozinho.
(futuro do conjuntivo)
Apesar de seres uma pessoa inteligente, tens dificuldades em compreender os conceitos básicos.
(infinitivo pessoal)
Wskazówka: Jeżeli chcesz rozpoznać, o którą z form chodzi, zwróć uwagę na elementy wprowadzające daną strukturę oraz zastosowanie. Niektóre z nich wymagają użycia modo conjuntivo, a inne infinitivo pessoal.
Sposób tworzenia form czasownikowych
Jeżeli chcemy odmienić czasownik w futuro do conjuntivo musimy przejść następujące etapy:
3 osoba liczby mnogiej w czasie pretérito perfeito simples → pozbywamy się końcówki –am → dodajemy odpowiednią końcówkę w futuro do conjuntivo
eles falaram → falar → (tu) falares, (nós) falarmos, (eles) falarem
eles tiveram → tiver → (tu) tiveres, (nós) tivermos, (eles) tiverem
Uwaga: Forma 1 oraz 3 osoby liczby pojedynczej nie posiada dodatkowej końcówki.
Natomiast, w przypadku infinitivo pessoal, jak sama nazwa wskazuje, mamy do czynienia z bezokolicznikiem, który podlega modyfikacji zyskując końcówki osobowe:
bezokolicznik → dodanie odpowiedniej końcówki
falar → (tu) falares, (nós) falarmos, (eles) falarem
ter → (tu) teres, (nós) termos, (eles) terem
Uwaga: Forma 1 oraz 3 osoby liczby pojedynczej nie posiada dodatkowej końcówki.
Ponadto, obie konstrukcje stosujemy w różnych sytuacjach. Poniżej znajduje się omówienie tych najczęściej spotykanych.
Quando passarmos no exame, festejaremos com os nossos amigos.
(zdania czasowe dotyczące przyszłości – futuro do conjuntivo)
Se eu tiver tempo livre hoje à noite, iremos ao cinema.
(zdania warunkowe – futuro do conjuntivo)
Uwaga: W przypadku zdań warunkowych (dotyczących przyszłości) w drugiej części możemy, oprócz czasu przyszłego (futuro do indicativo), stosować tryb rozkazujący (imperativo) oraz czas teraźniejszy (presente do indicativo).
É indispensável trabalhares cada dia para realizar os teus sonhos.
(wyrażenia bezosobowe – infinitivo pessoal)
Apesar de estudarmos tantas horas, não conseguimos passar no exame de português.
(przyimki i wyrażenia przyimkowe – infinitivo pessoal)
Ouvi os meus colegas entrarem na sala de aula.
(występowanie dwóch podmiotów – infinitivo pessoal)
