Każda osoba, która chociaż raz w życiu podjęła trud nauczenia się języka obcego wie, że wcale nie jest to takie proste jak się wydaje na pierwszy rzut oka oraz wymaga nakładu czasu. Jednak, wielu poszukuje metod, które mogłyby przyspieszyć opanowanie materiału, a przede wszystkim zdobycie nowych umiejętności. Techniką, która może się przydać w nauce języka obcego są porównania. Można je stosować zarówno na poziomie słownictwa oraz słowotwórstwa, jak również gramatyki. Oczywiście znacznie więcej prawidłowości udaje się dostrzec w przypadku nauki języków z określonej grupy językowej lub w sytuacji, gdy nasze doświadczenia są bogatsze (np. możemy się wykazać znajomością kilku języków).
Niedogodnością takiej formy nauki jest fakt, że rynku wydawniczym spotkamy bardzo mało materiałów opartych o metodę porównywania języków. W związku z tym musimy bazować na poczynionych przez siebie obserwacjach oraz wnioskach powstałych w wyniku analizy materiału językowego. Jednak, tworzenie własnych opracowań może pomóc w nauce kolejnych języków w przyszłości.
Słownictwo
Słownictwo jest jednym z tych elementów, które wydają się dość proste do analizy. Jeżeli lubisz obserwować zmiany w obrębie poszczególnych wyrazów i wychwytywać prawidłowości, to w wielu przypadkach możesz ułatwić sobie pracę z kolejnym językiem. Zwracaj uwagę na różnice występujące w końcówkach wyrazów oraz przedrostkach. Czasami zdarza się również, że wewnątrz wyrazu zachodzą powtarzalne zmiany (np. w obrębie samogłosek). Uważaj jednak na tzw. fałszywych przyjaciół.
portugalski
forte
sorte
morte
hiszpański
fuerte
suerte
muerte
portugalski
– ade/- ude
felicidade
nacionalidade
liberdade
juventude
virtude
hiszpański
– ad/- ud
felicidad
nacionalidad
libertad
juventud
virtud
– ção/- zão
revolução
informação
canção
razão
manipulação
– ción/- zón
revolución
información
canción
razón
manipulación
Uwaga: Podobnie zachowują się wyrazy zakończone na – ão np. carvão – carbón, leão – león.
– gem
garagem
coragem
paisagem
viagem
homenagem
virgem
imagem
– je/- gen
garaje
coraje
paisaje
viaje
homenaje
virgen
imagen
– vel
agradável
flexível
possível
memorável
amigável
– ble
agradable
flexible
posible
memorable
amigable
Uwaga: Należy pamiętać, że poszczególne wyrazy mogą podlegać zmianom w temacie (inesquecível – inolvidable) lub nie zawsze odmienia się zgodnie z podanym modelem (np. vantagem – ventaja).
italiano
-tà
città
università
libertà
lealtà
felicità
-zione/-one
stazione
costellazione
affermazione
lezione
canzone
-udine
longitudine
gratitudine
solitudine
altitudine
português
-dade
cidade
universidade
liberdade
lealdade
felicidade
-ção
estação
constelação
afirmação
lição
canção
-tude/-ão
longitude
gratidão
solidão
altitude
Gramatyka
W przypadku gramatyki możemy porównywać poszczególne struktury, jeżeli występują w kilku językach. Często pozwala to nam odkryć schemat, którym możemy się posłużyć w nauce, a czasami zauważyć, że również w przypadku języków z różnych grup językowych podobieństwa występują np. złożony czas przeszły:
francuski
j’ai travaillé
je suis arrivée
niemiecki
ich habe gearbeitet
ich bin angekommen
W obu przypadkach struktura gramatyczna składa się z dwóch elementów (czasownika posiłkowego oraz imiesłowu przeszłego). Ponadto, można zauważyć, że funkcję czasownika posiłkowego spełniają mieć i być odmienione w czasie teraźniejszym.
Czasami należy uważać, gdyż dana struktura może mieć takie samo zastosowanie, ale jej konstrukcja może być inna.
portugalski
A Joana está a ler.
hiszpański
Joana está leyendo.
Obie struktury wskazują na czynność wykonywaną w danej chwili, jednak w języku portugalskim, w wariancie europejskim (brazylijski odpowiednik: está lendo), stosujemy konstrukcję z bezokolicznikiem. Natomiast w języku hiszpańskim mamy do czynienia z użyciem imiesłowu.
Innymi konstrukcjami, które możemy porównać są między innymi:
– zdania warunkowe
– czasy oraz tryby (w zależności od przynależności do określonej grupy językowej możemy dokonać porównań lub też nie)
– rodzajniki (należy jednak pamiętać, że nie będą one w 100% takie same; np. w językach romańskich możemy dostrzec pewne prawidłowości)
Lubicie stosować metodę porównawczą w nauce języków?
Znacie jakieś ciekawe przykłady?